FD – De huidige screening op versheid gaat met steekproeven. Bij ons heb je 100% zekerheid

Financieel Dagblad – Rutger Betlem
zaterdag 10 januari 2015, 6:00 – Update: zaterdag 10 januari 2015, 18:54

‘De huidige screening op versheid gaat met steekproeven. Bij ons heb je 100% zekerheid’

Condi Food ontwikkelde een camera om de versheid van vis te controleren, en wil zijn idee straks toepassen op andere versproducten.

Moederbedrijf Cosine zorgde ervoor dat André Kuipers vanuit de ruimte foto’s kon maken van nachtelijk Nederland. Ook de in december gelanceerde Japanse Hayabusa 2-satelliet heeft sensortechnologie van de Leidenaren aan boord.

En nu stapt Cosine in de vismarkt. Volgens oprichter Marco Beijersbergen (46) is dat niet zo schokkend als het lijkt. Zijn team ontwikkelde een camera die in enkele seconden kan analyseren hoe vers een vis is. Het maakt objectieve analyse en dus ook een versheidskeurmerk mogelijk. Schmidt Zeevis uit Rotterdam, dat verse vis levert aan toprestaurants, is een van de investeerders in het project en draait momenteel proef met de techniek.

Spectrale plaatjes

‘We gebruiken een speciale camera die zogenoemde spectrale plaatjes maakt. Dat klinkt nogal technisch, maar de stap is helemaal niet zo groot’, zegt Beijersbergen, die zijn visversheidscamera heeft ondergebracht in een nieuw bedrijf, Condi Food, dat hij oprichtte met oud-ondernemer Jan Rolloos (73).

Hoewel de mens slechts drie kleuren onderscheidt, deelt een spectraalcamera het licht op in duizenden kleuren. Dat maakt het mogelijk om onder meer de gassamenstelling van de atmosfeer te bekijken, maar ook om analyses uit te voeren op de afbraak van bloed, zoals in de kieuwen van een vis. ‘Uit de afbraak van hemoglobine kun je veel aflezen. We kunnen het vangstmoment met een nauwkeurigheid van zes tot acht uur bepalen.’

Spectrale fotografie wordt al dertig jaar toegepast in de ruimtevaart, maar pas sinds kort zijn de camera’s compact, betaalbaar en snel genoeg om boven een lopende band te hangen. Een analyse van een kratje vis duurt 20 seconden.

Dat Condi Food koos voor het bekijken van afbraakprocessen in het bloed is niet toevallig. Eerder ontwikkelde het bedrijf in opdracht van Forensic Technical Solutions een camera die gebruikt wordt om bloedanalyse bij geweldsmisdrijven uit te voeren. ‘Deze staat nu ook bij het Nederlands Forensisch Instituut.’

Winst vanaf dag één

Het Leidse onderzoeksbedrijf profileert zich nadrukkelijk als onderneming. ‘Ik heb Cosine in 1998 opgericht en vanaf dag één winst gemaakt. We komen dingen tegen bij opdrachten voor de ruimtevaart, en ontwikkelen daar afgeleide product-marktcombinaties uit. Het gaat bij ons altijd over nieuwe toepassingen met bestaande techniek.’

Zo ontstond ook 3D-One, een ander zusterbedrijf van Cosine, dat 3D- en spectraalcamera’s levert voor videoconferencing, inspectie en mobiele systemen. Het moederbedrijf heeft een grote rol bij het opzetten van de start-ups. ‘Cosine heeft de kennis en treedt op als ontwikkelaar.’

Op het moment wordt de viscamera verder ontwikkeld. ‘We kijken naar alle vormen van voedselveiligheid, dus ook het detecteren van bacteriën en schimmels.’ Daarnaast wordt er onderzocht of het mogelijk is om afwijkingen en de optische kwaliteit van producten te controleren. ‘Op deze manier kan je een selectie maken van verschillende kwaliteitsnormen voor hetzelfde product.’

Rotte plek

Met de camera die nu voor vis wordt gebruikt, kunnen straks ook groente, vlees, schelpdieren en fruit op kwaliteit worden gecontroleerd. Denk aan een rotte plek die nog niet zichtbaar is.

Het systeem kan een belangrijke bijdrage leveren aan hygiëne en voedselveiligheid, zo denkt Beijersbergen. ‘Het gaat om 100% screening. We doen iets anders dan de huidige praktijk van steekproefsgewijs kijken of het proces klopt en dan maar hopen dat het product ook klopt.’ En ook de authenticiteit kan worden gecheckt. Komen de olijven wel uit het land dat op de pot vermeld staat?

De viscamera, die € 100.000 kost, moet in het voorjaar klaar zijn voor de markt. De interesse van de visindustrie is groot, ook internationaal. Zeker nadat het concern in oktober van vorig jaar de Herman Wijffels Innovatieprijs won. ‘Het lijkt een conservatieve industrie, maar dat is het niet. Er zijn veel partijen die de risico’s die aan zo’n product hangen willen verminderen.’ Maar er zijn ook uitdagingen. ‘De hogere kwaliteit die ze door onze vinding kunnen garanderen, kun je niet zomaar doorvertalen in een hogere winkelprijs.’

Eerst moet dus worden bepaald wat ‘vers’ precies betekent.Het plan is om mondiaal leverancier van de camera-apparatuur te worden. ‘Het gaat om een markt van vele honderden miljoenen.’ Dat kan niet op eigen kracht. De ondernemer praat al met banken en investeerders. ‘Niet alleen durfkapitaal, maar een combinatie van informele investeerders en vreemd vermogen.’ Beijersbergen denkt met € 5 mln in de eerste ronde een eind te komen. ‘We zijn ook in staat om op eigen kracht verder te gaan, maar dan gaat het veel langzamer.’